Ayda 300 milyon metreküp üretim yapılacağı söylenen Zonguldak gaz sahasından 2023’ün tamamında 337 milyon metreküp üretim yapıldı. Seçim vaadi olarak bedava verilen 25 metreküp gaz, ithal edilerek karşılandı.
Havva GÜMÜŞKAYA
Konutların 35 yıllık doğalgaz ihtiyacını tek başına karşılayabilecek kapasiteye sahip olduğu iddia edilen Karadeniz doğalgazı hedefin çok uzağında kaldı. EPDK’nin raporları Karadeniz’de üretilen gaz miktarına ilişkin gerçek rakamlarını ortaya koydu. Zonguldak’ta bir yılda üretilen gaz, yalnızca vaat edilen aylık üretim kadar oldu.
AKP’li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, 20 Nisan 2023’te sosyal medyadan Karadeniz doğalgazının devreye alındığını duyurdu. Erdoğan, 2022'de Karadeniz’de gaz bulunduğu ‘müjdesini’ verirken “2023'ün birinci çeyreğinde ilk fazda üretilecek günlük 10 milyon metreküp doğalgazı milli iletim sistemimize aktarmış olacağız” dedi.
YILLIK ÜRETİM 337 MİLYONDA KALDI
Günlük 10 milyon metreküp olarak açıklanan üretim hedefi gerçek rakamlara yaklaşamadı. EPDK verilerine göre Aralık 2023’te Türkiye’de üretilen toplam doğalgazın miktarı 113,8 milyon metreküp oldu. Bu gazın 68,5 milyon metreküpü Zonguldak sahasında üretildi. Bu hesaba göre üretim günde 2,3 milyon metreküpte kaldı.
2023 yılının tamamında ise toplamda 807,3 milyon metreküp doğalgaz üretimi yapıldı. Erdoğan’ın aylık 300 milyon metreküp üretim yapılacağını açıkladığı Zonguldak sahasından bir yılda toplamda 337 milyon metreküp doğalgaz üretilebildi.
Hava sıcaklıklarının mevsim normallerinin üzerinde seyretmesi nedeniyle doğalgaz tüketimde gerileme olmasına rağmen tüketilen doğalgazın tamamına yakını ithalatla karşılandı. 2023’ün tamamında 50,5 milyar metreküp doğalgaz ithal edildi. Tüketilen doğalgazın miktarı da 50 milyar metreküp oldu. Seçimden sonra sona erecek aylık 25 metreküp bedava doğalgaz uygulamasını sürdürmek için de gaz ithal edildi.
SEÇİM ENDEKSLİ GAZ POLİTİKASI
“Siyasal iktidarın Karadeniz'deki doğalgaz konusunda yapmış olduğu iddialı açıklamaların gerçekleşmediğini hep birlikte gördük” diyen MMO Enerji Çalışma Grubu Başkanı Oğuz Türkyılmaz, “Karadeniz'de doğalgaz bulunmasından elbette memnun oluruz. Bu ülke yılda 50 milyar metreküp gaz tüketiyorsa ve bunun tamamına yakınını ithal ediyorsa ve her yıl bu ithalat için 25 milyar dolar para ödüyor ise Karadeniz'de bulunacak her gaz bizim için önemlidir. Ama siyasal iktidar bu konuda doğru bir politika izlemedi. 2023’te seçimler olacağı için seçime endeksli olarak çalışmalar yapıldı. Biz o zaman da gaz bulunduğunda söylemiştik. Bu tür çalışmalar uzun yıllar alır. Aceleye gelmez. Sahadaki rezervin yapılacak çok detaylı jeolojik çalışmalarla değerlendirilmesi gerekir ve bu uzun zaman alır. Bu işler aceleye gelmez” diye konuştu. Türkyılmaz, amacın seçime endeksli bir doğalgaz hikâyesi yaratmak olduğunu belirterek “Bu başarı hikâyesi için de bir sürü kaynak harcandı. Şeffaflığı tartışma konusu oldu. Yani açılan ihaleler kapalı kapılar ardında oldu bir anlamda. Harcanan paranın 9,5 milyar dolara kadar ulaştığına dair kamuoyuna yansıyan iddialar var. Üretilen miktar ise hedeflere yaklaşamadı bile. Rakamlar, siyasal iktidarın Karadeniz'deki gaz macerasında başarılı olmadığını ortaya koymuştur” ifadelerini kullandı.