Erzincan’ın İliç ilçesindeki Çöpler altın madeninde meydana gelen toprak kaymasında, dokuz çalışan toprak altında kaldı.
Açılan soruşturma kapsamında saha sorumlusu ve firma sorumlusunun da aralarında bulunduğu sekiz kişi gözaltına alındı.
Anagold Madencilik'in 2010 yılı Aralık ayından itibaren altın üretimi yaptığı Çöpler Madeni'nde yaşananları ve olası riskleri
TEMA Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Deniz Ataç değerlendirdi.
Ataç, siyanür havuzunun Fırat Nehri’ne yakınlığına dikkati çekti ve “Kim, nasıl bu izni verir?” diye sordu.
Ataç, şunları söyledi:
“Heyelan sol tarafa doğru indi. Biraz daha içten inseydi… Heyelan bölgesinin indiği bölgenin biraz solunda tesis var. Onun üzerine girseydi,
siyanür depoları da oradaydı. Orayı da alıp inecekti. Çok korkuyorum. Fırat Nehri gibi bir şeyin yanına nasıl kurdurulur bu? Bu kadar yakın konumda olmaz.
Hem Fırat’a bu kadar yakın hem deprem riski bu kadar yüksek bir yere kim, nasıl bu izni verir? Çevre Bakanlığı’nın eksikleri olabilir ama
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı hiç yok ortada.”
Bir daha aynı faciaya fırsat vermeyin
İliç’teki maden faciası ne ilk ne de son olacağa benziyor. Ülkenin dört bir yanındaki riskli madenler çevreyi ve yaşamı tehdit ediyor.
Sivas’tan Ordu’ya, Kastamonu’dan Çanakkale’ye birçok madende durum İliç’tekiyle aynı. Toprakta yarıklar, fazla yığılma, suda tespit edilen ağır metaller
Türkiye’de ihmal birçok kişinin ölümüne sebep oluyor. Deprem, sel, göçük… Kimse sorumluluk almıyor.
Bundan sonra aynı felaket yaşanmasın diye tehlike arz edecek madenleri araştırılsın
İLİÇ’TEKİ BENZER YARIKLAR VE HEYELAN RİSKİ VAR
1- Sivas’ta Çetinkaya demir madeni ve Bakırtepe Altın İşletmesi’nin olduğu Kangal maden bölgesinde fazla toprak yığılmadan kaynaklı yarıklar oluştu.
Köylüler, İliç’tekine benzer bir facianın Sivas Kangal’da yaşanabileceğine dair uyarılarda bulundu.
Pınargözü Köyü Eski Muhtarı Hüsnü Engin, madenin yarattığı tahribatı ve olası tehlikeyi şöyle anlattı:
“İlk önce bize zararı suyumuz gitti. Üç köye su veren kaynak kurudu. Bir damla su yok. Aynı yörede heyelan başladı.
Aynı İliç’tekinin bir benzeri de bizde oluyor şu anda. Hala yaşanmakta. Haddinden fazla toprak yığdıkları için tarlalarda 3-4 metrelik yarıklar var.
Kullanılamıyor. Burası köye 200 metre mesafede.”
“ZEHİR BIRAKIP GİDECEKLER”
Engin’in aktardığına göre altın madenine dair hazırlanan bilirkişi raporunda madenin çevreye etkisi nedeniyle doktor balıklarının öleceği belirtildi.
Engin, madene izin verenlere isyan etti: “Bu ülkenin tüm kaynaklarını sömürüp her şeyi elinden alıp buraya zehir bırakarak gidecekler”
İŞÇİDEN İTİRAF: SİYANÜR AKITTILAR
Bakırtepe Altın İşletmesi’nde bir işçi, ÇED toplantısında siyanürün taştığını itiraf etti. İşletme müdürünün de olduğu ÇED toplantısında konuşan işçi
“Parayı verselerdi susacaktım. Bu bir gerçek. 2020 yılında liçe siyanür verdiler, onu havuza akıttılar. Yığılı toprak taştı ve siyanür toprakla birleşti.
Hepsi kanıtlı videosu da var” dedi.
YEŞİL FATSA’NIN ORTASINDA ‘SARI ÇIBAN’
2- Riskli madenlerden bir diğeri de Ordu Fatsa’da. Altıntepe Madencilik, siyanürle altın aramayı sürdürüyor. Projenin ÇED raporu Çevre,
Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından iptal edildi. Ruhsatı da yok. Fakat madende buna rağmen faaliyetler devam ediyor.
CHP Ordu Milletvekili Mustafa Adıgüzel, Fatsa’daki madenin son fotoğrafını paylaştı. Adıgüzel, “Yeşil Fatsa’nın ortasında yara gibi durduğu için buraya Sarı Çıban dedim.
Sahipleri tarafından mahkemeye verildim” diye konuştu.
Adıgüzel, “Yeni ÇED başvurusu bakanlık tarafından reddedildi. Şu anda yeni bir ÇED’i yok. Ruhsatı da tekrar almak istedi, mahkeme tarafından iptal edildi.
Ruhsatsız ve ÇED’siz şekilde beklemekte. Artık yapılması gereken bu işletmenin kapatılmasıdır” dedi.
SUDAKİ KİRLİLİK TESPİT EDİLDİ
CHP Milletvekili Adıgüzel, madenin yakınındaki Elekçi Irmağı’na ağır metallerin döküldüğünü söyledi ve bağımsız kuruluş tarafından tetkiklerle bunu kanıtladıklarını söyledi.
KTÜ de bir inceleme yaptı ve Fatsa sahillerinde ağır metal oranının olması gerekenden çok daha fazla olduğunu tespit etti.
Adıgüzel, “Buranın kapatılması için daha ne yapalım?” dedi ve ekledi: “Burada fay hattı var, yağmur bir bölge. Yarın olası bir deprem ve selde buradaki
liç havuzunun patlama olasılığı çok yüksek.”
‘BARAJDA KAYMA VAR’ İDDİASI
3- Bir diğer riskli maden Kastamonu Hanönü’nde. Sözcü TV’ye konuşan köylüler Gökırmak Bakır Madeni bölgesindeki barajda kayma olduğunu söyledi.
Ortaya çıkan görüntülerde barajdaki kaymayı önlemek için fore kazıkları çakıldığı ortaya çıktı.
4- Çanakkale de bir maden ‘cenneti’. Kazdağları’ndan Bayramiç’e onlarca maden çevreyi tehdit ediyor. Madenlerin tamamı yeraltı sularını etkiliyor.
Çevreciler ve köylüler, davalarda iptal kararları alınsa da tüm madenlerde faaliyetin devam ettiğinden yakınıyor.