Henetiler...

Zonguldak'ta hamsi 100 TL

Pieter Mortier, 1661-1711 yıllarında yaşamış Hollandalı, Matbaa sahibi,haritacı ve gravürcü idi. 17.yy'da bölge haritasını çizdiğinde , bugünkü modern haritalardan biraz daha farklıydı. Bu yüzden Sinop Burnu'nu (Sinope) aşırı şekilde çizmişti. Ama yine de çizdiği harita bize bölge hakkında bilgi verir.
Haritada yeşil sınırla çizili olan alan Pafyagonya'dır.
Batı'ta Parthenios Flu olarak belirlediği nehir Bartın Irmağı'dır. Pafyagonya sınırları içinde dağ figürleri ise Küre dağlarını işaret ediyor.
Küre Dağları ile Bartın Irmağı arasında kalan alana ise Heneti Popülasyonu adını vermiş. Yani ; Henetilerin yaşadığı topraklar.
Pieter Mortier bu haritayı 17. yy'da çizmişti ama Henetiler veya Enetiler ,bu topraklarda M.Ö 12 yy'da yaşamışlardı. Daha sonra Truva Savaşı'na katılmak için Çanakkale’ye gittiler ve mağlup olunca Adriyatik denizinde yer alan bir kıyıya sürgün edildiler. Bu yerin bugünkü Venedik oyduğunu belirten yazılı kaynaklar vardır.
Homeros, Truva savaşlarına MÖ 1200'lerde katılan Henetilerin bir Parthenios (Bartın) çayı çevresinde Sesamos (Amasra), Cromna (Kurucaşile), gibi kentler kurduklarını anlatmaktadır.
Herodot kaynaklarında Heneti halkının kendi kendine kabile gibi yaşadıklarını söylemektedir. Birçok mitolojik öykünün kahramanı olan Amazonlar, Karadeniz Ereğlisi ve çevresinin (Heraklea-Sinop arası) bilinen ilk sakinleri olarak ifade edilir. Yine Kaskalar ve Kaukanlar da Hatti ve Hititlerden sonra bu toprakların eski halkları olarak bilinmektedir.
Zaten Pieter Mortier haritasında ,Coucones (Kaukanlar ) olarak Billaos (Filyos Çayı) ile Parthenios (Bartın Çayı) arasında yaşadıklarını vurgulamıştır.
Bölgenin ilk sakinlerinin genelde Helen (Yunan) uygarlığı olduğu kanısı olmasına ramen aslında Zonguldak'ın derin tarihi incelendiğinde bunun böyle olmadığı anlaşılır.
Hatilerden kopan ve Batı Karadeniz ormanlarına sığınan ilk kavimler Doğudan geldiler. Henetiler ise Kafkas dağlarının arkasından ,Asya tarafından geldikleri belirtilir. Bu da onların Türk olma ihtimalini doğuruyor.
Henetilerin aslında Kimmerliler olduğunu söyleyen kaynaklarda vardır fakat Kimmerliler bölgeye çok sonra geldikleri, Kafkaslardan Batı Karadeniz’e M:Ö 8. yy’da indikleri yazılır.
(Bir sonraki paylaşımlar için hazırladığım “ Venedik Tarihi Zonguldak’tan Başlar” adlı yazımda Henetilerden bahsedeceğim. Takip ederseniz , Henetiler hakkında bilgiler daha iyi anlaşılacağını umuyorum )

Hayati Yılmaz ile
Zonguldak Tarih